EN






Maria Szymańska-Korejwo, Ciało doskonale czarne


            Na wystawę pt. „Natalia Szostak. Ciało doskonale czarne” składają się prace aktualnie tworzone przez artystkę. Aby osiągnąć możliwie największą autentyczność wypowiedzi wizualnej, Natalia Szostak sięga po szeroki wachlarz środków wyrazu za pośrednictwem takich dziedzin sztuki, jak: malarstwo, rysunek, grafika, wideo, obiekt i techniki mieszane.

Ważnym elementem genezy projektu jest obraz Scena Leśna I, będący częścią tryptyku malarskiego przedstawiającego trzy różne sytuacje na tle lasu. Są to wątki zaczerpnięte z osobistej biografii autorki, ale ich rolą nie jest zwykła narracja, lecz próba zobrazowania pojęć wybiegających poza kategorie własnego życiorysu, istniejących jakby poza określonym czasem i miejscem. Pierwszy obraz z serii, prezentowany na wystawie, ukazuje leśny pejzaż, ponad którym widoczny jest czarny kwadrat – kolejny istotny komponent wystawy. Czarny kwadrat, koło i krzyż pojawiają się w kilku prezentowanych tu pracach, w otoczeniu delikatnie zarysowanych przedstawień natury: leśnej fauny i flory, tlącego się ogniska. To zapożyczone od Kazimierza Malewicza symbole „odczuć świata bezprzedmiotowego”, które w nowym kontekście nabierają znaczenia wielowymiarowego, transcendentalnego, nieuchwytnego.

            W pracach prezentowanych na wystawie krzyżują się i nakładają następujące wątki: konkretne doświadczenia medyczne autorki związane z jej własnym ciałem, pod wpływem których jej sztuka nabrała wyrazistych cech osobistych; temat cielesności jako nierozerwalnej części materii organicznej, podlegającej jej prawom i ograniczeniom, a jednak pełnej ledwo odczutych tajemnic egzystencjalnych; próba przeniknięcia, a także wizualnego wyrażenia  istoty doznań granicznych rzeczywistości materialnej oraz świata metafizycznego. Wątki biograficzne ujawniają się tu w wielu kompozycjach, często łączących elementy abstrakcyjne z przedstawiającymi, nieraz formą podpowiadających religijny podtekst towarzyszący świeckiej tematyce przywoływanych sytuacji, miejsc i zdarzeń. W warstwie semantycznej intrygują powtarzające się elementy przyrody, zwłaszcza motyw lasu – świętego i tajemniczego miejsca poza czasem, „na pograniczu światów”, symbolu duszy, Wielkiej Macierzy dającej schron i bezpieczeństwo, których dopełniają kojące właściwości jego „owoców” – ziół leczniczych. Z drugiej strony las jako niepodlegające ludzkiej kontroli królestwo dzikich zwierząt, a także „siedziba istot nadprzyrodzonych” odsłania nęcące niebezpieczeństwo obcowania ze sferą zjawisk irracjonalnych, powodujące lęk czy obawę przed zbłądzeniem albo zatraceniem się w nieznanym. Dualizmu znaczeń doświadczamy, obserwując także inny, ważki w twórczości Natalii Szostak motyw – motyw światła, źródła wszelkiej widzialności, symbolu Boga, życia i szczęścia, a zarazem pod postacią płomieni ognia niosącego destrukcję oraz piekielne katusze.

            Pełna powagi, wyciszenia i intymności autorefleksyjna twórczość Natalii Szostak jako indywidualna projekcja stanów psychicznych na niemal wszystkie dostępne współcześnie media wyzwala rodzaj napięcia emocjonalnego, odczucie pewnej nostalgicznej zadumy nad złożonością i ulotnością ludzkiego bytu, nieuchronnością przemijania.

            Tytułowe „Ciało doskonale czarne” to zaczerpnięte z fizyki kwantowej pojęcie określające ciało całkowicie pochłaniające padające na nie promieniowanie elektromagnetyczne, które w rzeczywistości nie istnieje. Pełni ono zatem funkcję opisowązjawiska znanego wyłącznie jako hipoteza, stanowiąc tym samym przeciwwagę dla wszystkiego co materialne, widzialne, ziemskie.

 

          







CIAŁO DOSKONALE CZARNE